Perikelen omtrent de straatnaamwijziging Vuilsteeg in Stein: ‘De hele oppositie tegen de naam lijkt mij louter een gevoelskwestie en vrij onnozel’

Erika Ritterbeeks - Vervoort en Harie Schrijen ✝︎ knippen in mei 1983 het lint door bij de ingebruikname van het nieuwe stuk Keerenderkerkweg, voorheen Vuilsteeg.

Foto: Rob Driessen.

02-12-2021 om 11:45 door Jos Drubers - Stichting Erfgoed Stein

Het college van Stein ontving in 1968 een verzoek om de straatnaam Vuilsteeg te wijzigen. Bewoners vinden de naam te beladen. Pater Munsters, die gewoonlijk het college adviseert over de straatnaamgeving, vindt dat een straatnaam in beginsel onveranderlijk moet zijn.

Hij ziet geen deugdelijke reden tot naamswijziging, er is slechts sprake van persoonlijke gevoelens van een of andere particulier. Hij stelt dat iedereen de oude ingeburgerde straatnaam kent en dat deze volledig aan de eisen van de straatnaamgeving voldoet. Op 8 juli 1971 besluit het gemeentebestuur ‘dat een straatnaam slechts gewijzigd wordt om redenen aan het algemeen belang ontleend’.

Op 29 mei 1980 dient de inmiddels opgerichte buurtvereniging Achter de Hegge opnieuw een verzoek tot straatnaamwijziging in bij het college. Bewoners zijn het zat hoe zij door anderen bejegend worden vanwege het feit dat ze in de Vuilsteeg wonen. Voorgesteld wordt de naam te wijzigen in Achter de Heggen of Kleine Gracht. Het college vraagt Munsters opnieuw om advies.

Gevoelskwestie

Munsters schrijft op 25 juni 1982 dat hij het niet eens is met een naamswijziging. Hij besteedt opnieuw enkele pagina’s om zijn standpunt uiteen te zetten. Hij is weinig gevoelig voor de aangedragen argumenten. Hij schrijft: „De hele oppositie tegen de naam lijkt mij louter een gevoelskwestie en vrij onnozel. Een naamsverandering dient geen enkel belang, ook niet voor de bewoners zelf. En zulk een adreslijst zegt mij niets. Ik neem aan dat heel Stein bereid is die te tekenen. Het verplicht tot niets. Ook onverschilligen zijn bereid zulk een vriendelijkheid te bewijzen, zeker als men de betekenis van zo’n naamsverandering niet bewust is. Een naam is een naam en iedereen mag zijn verlangens of voorkeur hebben. Alleen als men vraagt of een naamsverandering redelijk en te verantwoorden is, dan rijzen er andere problemen. Dat mensen met elkaar spotten, dat ook wijken en dorpen onder elkaar hatelijkheden of scheldpartijen erop nahouden en dat ook straatnamen daartoe aanleiding kunnen geven, dat zal in een bekrompen dorpsgemeenschap nimmer verdwijnen. Oudere inwoners van Stein kennen de tegenstellingen, die er vroeger bestonden tussen Houterend en Keerend. Dat is gelukkig allemaal aan het verdwijnen. Ik heb nimmer gehoord dat Amsterdammers bezwaar maken tegen hun Kalverstraat. Amsterdam heeft overigens ook een Slijkstraat en Den Haag een Slijkeinde, Bunde zelfs een Voulwames! Er bestaat zelfs een plaatsnaam Vuilendam. Ik zou niet weten waarom men liever in een Gracht zou wonen als in een Vuilsteeg.” Munsters wijst vervolgens nog eens op het historisch belang om de naam te handhaven.

Het straatnaambordje wordt nog steeds aangetroffen. Het blijft herinneren aan een gewonnen strijd.

Foto’s: Jos Drubers

Gracht

In de brief van 11 oktober 1982 schrijft hij: „Meer dan 300 jaar wordt in officiële stukken gesproken over de bestaande naam Vuilsteeg (of Vuylkensstege, Feulkensstege), uitgesproken als Voelsteeg.” Hij schrijft uitgebreid met de initiatiefnemer van het verzoek gesproken te hebben over de namen Achter de Hegge, Heggestraat, Kleine Gracht en Grachtstraat. De voorkeur van de bewoners gaat uit naar Grachtstraat. Munsters is bereid dit te steunen, maar vindt dat deze naam nauwelijks verschilt van Vuilsteeg, ‘want de suggestie van Amsterdamse rijke kooplieden van de V.O.C. met zeeschepen zal men er moeilijk aan verbinden’.

Keerend

Als de gemeente aangeeft dat de voorstellen bezwaren gaan opleveren, stuurt Munsters opnieuw een brief. Hij reageert op de bezwaarpunten en geeft aan dat de vrouw van de initiatiefnemer heeft voorgesteld de naam Keerenderkerkweg te verlengen en de naam Vuilsteeg daarin te laten opgaan. Munsters: „Het geleek mij een uitstekend voorstel, te meer omdat ook de Vuilsteeg echt tot de Keerenderkerkweg behoort en altijd de Kerkweg van het Keerend geweest is.”

Ondanks dat de buurt kiest voor de naam Kleine Gracht besluit het gemeentebestuur op 22 november 1982 om per 1 februari 1983 de straatnaam Vuilsteeg te wijzigen in Keerenderkerkweg.

Bron: Archief Pater Munsters, Stichting Erfgoed Stein.