Het Museum voor Grafcultuur is noodzakelijkerwijs gesloten van vrijdag 14 februari tot vrijdag 28 februari a.s. en van vrijdag 6 maart tot maandag 9 maart a.s.

De reden dat wij moeten sluiten heeft te maken met de drie Carnavalsoptochten van Stein: de Jeugdoptocht op 16 februari, de Grote optocht op 23 februari en de Lempkesoptocht op 7 maart. Alle optochten trekken voorbij het museum, hoek Schepersgats / Hoppenkampstraat.

Twee jaar veroorzaakte het geluid van de carnavalswagens zoveel trillingen, dat alle voorwerpen in de vitrines waren verschoven en zelfs een 2000 jaar oud Romeins vaasje onherstelbaar is gebroken. Wij zijn daarom genoodzaakt om gedurende de periode van de drie optochten alle vitrines leeg te halen en onze voorwerpen veilig op te bergen.

Worden er eisen gesteld aan het geluid tijdens de carnavalsoptochten? Volgens de decibelschaal komt 100 decibel overeen met het geluid dat tijdens een disco of popconcert wordt geproduceerd en het veroorzaakt "hinderlijk geluid met kans op gehoorbeschadiging".
Helaas worden tijdens de optocht de geluidsnormen niet tot nauwelijks gecontroleerd en/of gehandhaafd. In de regionale krant hebben we in 2019 mogen lezen dat de Regionale Uitvoerings Dienst (RUD) Stein al vaker geadviseerd heeft iets te doen aan de geluidsoverschrijding, die vaker boven de 100 en zelfs boven 115 decibel uitkomt. 110 decibel komt overeen met het geluid van een houseparty.

Het is niet alleen het geluid, het zijn vooral de geluidstrillingen waar het museum last van heeft. We kunnen het risico niet meer lopen dat voorwerpen van meer dan 1000 jaar tot 7000 jaar oud kapot gaan vallen als gevolg van een carnavalsoptocht.
Daarom dat wij het Museum voor Grafcultuur voor een periode van drie weken gaan sluiten. Helaas.

Lees ook De Limburger >

De neolitische bewoning van Nederland en het bijzondere verhaal van de grafkamer van Stein.

Donderdag 12 maart 2020 om 19.30 uur in de Multifunctionele Ruimte "Hoppenkamp"
Hoppenkampstraat 14A te Stein.

Luc Amkreutz studeerde prehistorische archeologie aan de Universiteit Leiden. In 2013 promoveerde hij op een proefschrift over de overgang van een bestaan als jager-verzamelaar naar landbouwer in Noordwest Europa. Sinds 2008 is hij de conservator Prehistorie van het Rijksmuseum van Oudheden.

Samenvatting lezing
Na duizenden jaren van een jagend en verzamelend bestaan ontstaan zo een 9000 jaar geleden de eerste landbouwende samenlevingen. Op een gegeven moment komen die ook aan in het huidige Nederland en als eerste in Limburg rond 5300 v.Chr. Dit betekent een volledig andere levenswijze die tot op heden voor een belangrijk deel bepaalt wie we zijn en wat we doen. Het eerste deel van de lezing betreft dit Neolithisatieproces en belicht daarbij zowel de rol van de boeren als die van de lokale jager-verzamelaars.

Een belangrijke eerste groep van die boeren vestigt zich op de vruchtbare lössgronden. Zij staan aan de wieg van de samenleving die op een zeker moment ook een mysterieuze grafkamer bouwt op het Maasterras in wat nu de Hoppenkampstraat in Stein is.

Het tweede deel van de lezing duikt in de geschiedenis van deze opgraving en richt zich op een aantal nieuwe ontdekkingen en resultaten afkomstig uit recent onderzoek. Het onderzoek onderstreept dat de grafkamer voor Nederlandse begrippen een bijzondere vondst is en blijft, maar na 5000 jaar ook nog heel wat vraagtekens oproept.

Programma:
19.00 - 19.30 uur: Ontvangst
19.30 – 20:15 uur: Eerste deel van de presentatie
20.15 – 20:30 uur: Pauze
20:30 – 21:15 uur: Tweede deel van de lezing en gelegenheid tot het stellen van vragen.

De entree is gratis.

MuseumTV heeft een mini-documentaire gemaakt over het Museum voor Grafcultuur van Stichting Erfgoed Stein. Bestuurslid Paul Mennens neemt je mee door het museum. Ga met hem mee terug in de tijd en zie hoe men vroeger werd begraven.

Nieuwsgierig geworden? Bekijk de mini-docu hieronder, het zou doodzonde zijn als je deze hebt gemist.

Meer over ons museum op MuseumTV >

Herman van Bronckhorst-Batenburg, begraven in de Sint Martinuskerk te Stein. Een grafsteen in een kerk: je ziet ‘m, je loopt erover heen en verder schenk je er meestal geen aandacht aan. Maar nu wel.

In de Sint Martinuskerk zie je in het middenpad voor het altaar de grafsteen van Herman van Bronckhorst-Batenburg. Het toeval wil dat het op 12 februari 2020 exact 500 jaar geleden is, dat Herman van Bronckhorst-Batenburg is overleden en begraven in de grafkelder van de Sint Martinuskerk.

Reden om hem na 500 jaar een kleine bloemengroet te brengen. Na hem zijn zes opeenvolgende generaties van het geslacht Van Bronckhorst-Batenburg heren van Stein geweest. In 1624 gaat de heerlijkheid Stein via de erfdochter Anna Maria Sidonia van Bronckhorst-Batenburg door haar huwelijk over op het geslacht Merode.

Tijdens de Carnavalsmis van zondag 9 februari j.l. hebben de aanwezigen al iets mogen vernemen over het leven van Herrman van Bronckhorst-Batenburg. Wilt u meer over hem te weten komen en wat hij voor Stein betekend heeft?

Lees verder >

Historie
Stichting Erfgoed Stein is van oorsprong de Stichting opgericht door Pater Munsters naar aanleiding van enkele zeer belangrijke archeologische vondsten in Stein in het midden van de 60-er jaren van de vorige eeuw. De belangrijkste en wellicht ook bij U meest bekende is het Neolithische graf van ruim 3500 voor Christus. Het om het graf gebouwde museum werd de zetel voor de Archeologiestichting Pater Munsters.

In het jaar 2000 werd de archeologische collectie van pater Munsters en de privécollectie van dokter Beckers uit Beek samengevoegd en ontstond de Archeologiestichting Dokter Beckers-Pater Munsters.
Sinds 2015 draagt de bovengenoemde stichting vol trots de naam Stichting Erfgoed Stein; afgekort SES.

Koesteren erfgoed
Inmiddels heeft de stichting haar werkterrein uitgebreid met o.a de sectie heemkunde en worden de kasteelruïne en het kloosterkerkhof door de SES beheerd.
De vele positieve reacties van bezoekers en deelnemers aan workshops, lezingen en bezichtigingen zijn een drijfveer voor de stichting om het historisch erfgoed van Stein voor de toekomst niet alleen te koesteren, maar zeker in stand te houden en het liefst uit te breiden.

Ondanks het feit dat wij in aanmerking hopen te komen voor subsidies, is het ons veel waard, dat we sympathie en een groot draagvlak hebben van ‘Vrienden van de Stichting Erfgoed Stein’.
Wethouder Gina van Mulken was de eerste die na de recente start aanmeldde als Vriend van onze stichting.

Privileges voor Vrienden
De Stichting is een algemeen nut beogende instelling (ANBI).
U bent al vriend van SES voor € 50,- of meer per jaar.

Hiervoor krijgt U
• gratis toegang tot de kasteelruïne en het museum na afspraak.
• gratis gebruik van onze kennis en kunde van onze sectie heemkunde.
• uitnodiging voor alle lezingen georganiseerd door SES
• uitnodiging voor alle te organiseren activiteiten van SES

Met sympathie alleen kan de SES haar doelstelling helaas niet realiseren. Met de leus “Geen toekomst zonder verleden” willen wij U dan ook graag als vriend van de Stichting Erfgoed Stein willen begroeten.

Mogen wij op Uw steun rekenen ! Het aanmeldingsformulier vindt u hier >

Foto: Sara Kurfess / Unsplash

Vrijdagavond 17 januari  2020 hield Stichting Erfgoed Stein haar drukbezochte nieuwjaarsbijeenkomst voor de vrijwilligers, partners en genodigden.

Voorzitter Wim Poeth keek allereerst terug op bepaalde activiteiten van het afgelopen jaar. Vervolgens benoemde hij een aantal acties voor 2020, waaronder:
1. De (digitale) nieuwsbrief van de stichting, die elke drie maanden zal verschijnen en o.a. verspreid onder verzorgingshuizen, huisartsen, de bibliotheek, etc. Het 1e exemplaar werd deze avond uitgereikt.
2. De actie “Vrienden van Stichting Erfgoed Stein”.  Particulieren en bedrijven kunnen vanaf € 50,00 vriend worden van de stichting, wat hen een aantal voordelen oplevert. Onze eerste “vriend” Gina van Mulken mocht haar certificaat ontvangen.

Op de foto's o.a. Wim Poeth, Gina van Mulken, Miriam van Es en Jos Drubers.
(Foto's Henk Helwig, klik voor vergroting)

Vervolgens haalde Wim Poeth een 2e toespraak uit zijn binnenzak, die betrekking had op zijn 15 jaar durend voorzitterschap van de stichting. Ook medebestuurslid Jos Drubers hield een toespraak en belichtte een aantal items, die onder Wim’s voorzitterschap tot stand zijn gekomen. Het meest belangrijke en meest enerverende is wel geweest de verbouwing en nieuwbouw van ons museum en de Hoppenkamp.

Maar ook de ontwikkeling en de integratie van de verschillende secties binnen de stichting: het kloosterkerkhof, de kasteelruïne, de heemkunde, het museum en de archeologie, etc.

Ook de intensieve samenwerking met o.a. de gemeente, met subsidieverleners, met het Limburgs Landschap, met andere culturele organisaties etc. is van groot belang geweest voor de stichting.

Wim’s rol is van onschatbare waarde geweest voor de stichting, wat onder meer tot uitdrukking is gebracht door hem tot erevoorzitter van de stichting te benoemen.
De voorzittershamer (die Wim nooit heeft kunnen vinden en nooit heeft kunnen gebruiken) heeft hij deze avond doorgegeven naar Miriam van Es.

Paul Mennens heeft voor het kwartaalblad van IVN Stein een artikel geschreven over lijkplanken (de liekbraet).
Vroeger werden de doden op een liekbraet naar de kerk en het kerkhof gebracht. Op iedere kerkhof was een lijkenhuisje. Hier werd een dode vaak opgebaard op een plank. Deze planken waren aanvankelijk niet versierd, maar later werden ze zwart/wit geverfd en was er een afbeelding van een doodshoofd op aangebracht en de letters RIP.

Toen de doden in een kist naar de kerk en het kerkhof werden gebracht kreeg de lijkplank een nieuwe functie. De plank werd gebruikt om de parochianen in kennis te stellen van het overlijden van een van de gezinsleden. Aanvankelijk werd de zwart geverfde plank gebruikt. Later werden er nieuwe planken gemaakt, versierd met katholieke symbolen.

Klik hier om het artikel te lezen of te downloaden >

In het kader van "Dat maakt Stein voor mij...." plaatst de gemeente Stein op de gelijknamige website regelmatig verhalen en evenementen die het unieke van de Steinse kernen onderstrepen. Onlangs was ons museum aan de beurt met een beschrijving en begeleidende promovideo.

De gemeente Stein is deel gaan uitmaken van de Limburgse ArcheoRoute.

Op maandagmiddag 11 november 2019 is bij het Museum voor Grafcultuur de kenmerkende landmark onthuld door wethouder Gina van Mulken. De archeologische landmark, die gemarkeerd wordt met een stalen speer van 2,2 meter hoog, verwijst op deze plek naar de vindplaats van de Neolithische grafkelder.

Parel aan ketting
Wethouder Gina van Mulken: ’Archeologisch gezien is de grond waarop we hier lopen een ware schatkamer. Volgens experts is de Steine grafcultuur uniek in z’n soort en dat willen we niet alleen voor óns houden, maar steeds sterker uitdragen. Daarom beschouwen de toevoeging van deze locatie als een waardevolle parel aan de ketting die Archeo Route heet. Daar zijn we trots op!’ Via de Archeo Route app kan de bezoeker op interactie wijze verhalen ontdekken achter archeologische vondsten. Elke locatie heeft een eigen kenmerk of symbool dat via het spel ArcheoGo verzameld kan worden.

Genoeg te ontdekken
“We maken dankbaar gebruik van nieuwe technieken om mensen te prikkelen om met andere ogen naar het eigen leefomgeving te kijken. Stein is een groot begrip binnen de archeologie. We weten dat er al ruim 5.400 jaar gemeenschappen in Stein leven dus er is nog genoeg te ontdekken. Het is gewoon een kwestie van tijd’, zegt Wim Poeth, voorzitter Stichting Erfgoed Stein.

De Archeo Route heeft tot doel om archeologische vindplaatsen in Limburg beter zichtbaar te maken en de verhalen te vertellen die schuil gaan achter deze vindplaatsen. Door de hele provincie wordt hierdoor een lint aan archeologische vindplaatsen zichtbaar. Iedere vindplaats heeft zijn eigen verhaal dat via een app beschikbaar is. Doel van het project is om archeologie een hip imago te geven en voor een groter publiek toegankelijk te maken.

Inhoudelijk bestaat het project uit 3 onderdelen:
• De website ArcheorouteLimburg.nl dient als promotieplatform voor alle archeologische vindplaatsen.
• Via de app Archeoroute Limburg worden bezoekers naar de archeologische vindplaatsen geleid en wordt op locatie via de mobiel het archeologische verhaal verteld.
• Met de Speer wordt de fysieke locatie als landmark gemarkeerd.

Ontdek zelf de verhalen achter de archeologische vondsten in Limburg. Sta ter plaatse oog-in-oog met de archeoloog. Hij laat je via de mobiel zien wat zich in de geschiedenis op diverse plekken in Limburg heeft afgespeeld. Stap in de virtuele wereld met de techniek van vandaag om de verhalen van vroeger te beleven.
Meer weten: ga naar de website ArcheorouteLimburg.nl en download via Playstore de app Archeoroute Limburg en kijk op de vindplaatsen welke verhalen jij wil ontdekken.