Museum voor Grafcultuur
6000 jaar bijzonder begraven
In 2017 is het voormalige Archeologiemuseum Stein compleet vernieuwd. Als Museum voor Grafcultuur besteedt het vanaf augustus 2017 aandacht aan de vele en gevarieerde manieren waarop de mensen omgaan met dood en begraven door de eeuwen heen. Deze onderwerpen worden geïllustreerd met archeologische voorwerpen die in graven uit verschillende perioden zijn gevonden. De meesten komen uit Stein en omgeving. Veel ervan zijn in het begin van de vorige eeuw verzameld door dokter Beckers en Pater Munsters en andere zijn aan het museum geschonken door medewerkers en particulieren.
Kern van de expositie is een graf dat rond 3400 v. Chr. is aangelegd en in 1963 bij opgravingen werd ontdekt. De vloer van het graf was gemaakt van grote keien uit de Maas.
Op die vloer lagen de verbrande beenderen van de doden van de boerengemeenschap die hier woonde. Wie de mensen van deze “Steingroep” waren, is nog steeds onderwerp van onderzoek. Ze waren een klein onderdeel van een cultureel fenomeen uit de tijd dat grote delen van Zuidwest-, West- en Noordwest- Europa omvatte. Het was de tijd dat de mensen graven en andere monumenten bouwden van grote stenen. Maar nergens anders is ooit een graf als dat van Stein gevonden, niet in Nederland en niet in het buitenland.
Daarnaast zijn grafinventarissen te zien uit een oudere fase van de Nieuwe Steentijd, uit de Late Bronstijd, Vroege IJzertijd de Romeinse periode, De Merovingische periode en de Vroege Middeleeuwen. Al deze graven en de begrafenissen hebben hun eigen, bijzondere karakter.
Ze worden in de expositie toegelicht door middel van films en informatiepanelen.
Historie van het Museum
Het museum en de collecties worden beheerd door de Stichting Erfgoed Stein. Behalve de Collectie dokter Beckers beheert deze Stichting eveneens de Collectie Pater Munsters en de Kasteelcollectie Stein.
Het gebouw is in 1967 gebouwd op initiatief van de toenmalige Archeologie Stichting Stein, ter bescherming en expositie van de grafkelder uit de Steentijd die hier in 1963 werd opgegraven.
Pater Munsters uit Stein was degene, die het hele project op de voet volgde en het is voornamelijk aan hem te danken, dat dit monument voor Stein bewaard is gebleven. Hij was, naast een deskundig en toegewijd archeoloog en historicus, bovendien een zuinig beheerder van de collecties die aan zijn zorgen waren toevertrouwd. Na het overlijden van Pater Munsters op 9 september 1993 werd het beheer van de collectie overgenomen door de “Archeologiestichting Dokter Beckers-Pater Munsters”. Sedert 2015 heeft deze stichting een nieuwe naam: Stichting Erfgoed Stein.