Museum voor Grafcultuur in Stein

Het Museum voor Grafcultuur in Stein. Afbeelding: Jan Smeets

26-08-2020 door Jan Smeets - Stichting Erfgoed Stein

In de eerste helft van 1963 werden tussen de Kruisstraat en Keerenderkerkweg opgravingen verricht onder leiding van de bekende archeoloog dr. Modderman uit Leiden. Tijdens deze opgravingen kwamen meer dan 30 huisplattegronden van bandkeramische gebouwen aan het licht. Daarbij waren ook grote gebouwen met doorlopende wanden van 27 tot 37 meter lengte.

Plattegrond vloer grafkelder

De belangrijkste vondst op 3 april 1963 was echter de vloer van een neolithische grafkelder uit het Midden-Neolithicum en ontstaan tussen 3425 en 3325 v.Chr. Aanvankelijk rekende men deze grafkelder tot het tot dan toe meest noordelijk gelegen gevonden grafmonument van de Marne-Oise-Seine (SOM) cultuur. Latere en betere dateringsmethoden toonden echter aan dat de grafkelder van een jongere periode is, en waarvan op veel andere plaatsen in Limburg, West-Duitsland, België en Noord-Frankrijk vergelijkbare vondsten zijn gedaan.

Unieke vondst

Omdat de grafkelder echter zo uniek is worden elders vergelijkbare vondsten nu gerekend tot de Stein-groep. Mede daardoor slaagde de toenmalige Archeologiestichting Stein in haar opzet door in 1967 een gebouw over de grafkelder heen te bouwen: het Archeologisch Reservaat Stein. Die naam werd in 1997 na een eerste uitbreiding, waarbij een kleine keukenruimte werd bijgebouwd, gewijzigd in Archeologie Museum Stein.

Het Archeologisch Reservaat in 1967. Foto: Archief Stichting Erfgoed Stein

Na een grote verbouwing en uitbreiding is het museum 26 augustus 2017 opnieuw geopend nu als Museum voor Grafcultuur en bestaat vanaf dan uit een museum, een erfgoedwerkplaats en de multifunctionele ruimte De Hoppenkamp. In de permanente tentoonstelling staat het begraven in een tijdsbestek van 6000 jaar centraal, maar ook hoe mensen omgaan met de dood. Dit verhaal wordt verteld aan de hand van veel vondsten uit voornamelijk de eigen omgeving vanaf de nieuwe steentijd tot de middeleeuwen.

Het museum aan de Hoppenkampstraat 14a in Stein wordt druk bezocht door scholen, instellingen en andere geïnteresseerden, die belangstelling hebben voor onze vroegere bewoners.

Kijk hier voor de openingstijden en verdere informatie.

Geraadpleegde literatuur.

• De neolithische grafkelder van Stein WPMA Hendrix.
• The Neolithic vault at Stein: PJR Modderman.
• Website SES.

Kaart.

• Plattegrond vloer grafkelder: uit De Neolithische grafkelder van Stein WPMA Hendrix.